Bezzałogowe statki powietrzne, potocznie nazywane „dronami”, w coraz szerszym zakresie są użytkowane na całym świecie. W Polsce również obserwowany jest wzrost zainteresowania tymi urządzeniami, szczególnie wśród osób latających w celach rekreacyjnych. Bezzałogowe statki powietrzne podlegają przepisom prawa lotniczego, a nieodpowiednio używane mogą stanowić zagrożenie dla ruchu lotniczego lub bezpieczeństwa publicznego. Za naruszenie przepisów w zakresie ruchu lotniczego bezzałogowymi statkami powietrznymi przewidziane są sankcje karne, w tym kara pozbawienia wolności. Dlatego bardzo ważna jest szeroka akcja informacyjna na temat zasad bezpiecznego wykonywania lotów tymi urządzeniami.
Czym jest UAVO?
UAVO - ang. Unmanned Aerial Vehicle Operator, co w tłumaczeniu określa "operatora bezzałogowego statku powietrznego", a w polskim prawie oznacza świadectwo kwalifikacji operatorów dronów, uprawniające do ich wykorzystywania w celach innych niż loty sportowe.
Innymi słowy wszystkie loty komercyjne związane ze świadczeniem usług (fotografia i nagrania wideo z powietrza, fotogrametria, mapowanie terenu, pomiary wykonywane z pokładu drona czy wszelkiego rodzaju monitoring obiektów z powietrza) wymagają posiadania świadectwa kwalifikacji UAVO.
Kiedy wprowadzono wymóg posiadania certyfikatu UAVO?
Wymóg ten został podyktowany w art. 95 ust. 2 pkt. 5a ustawy z dn. 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2012 r. poz. 933, z późn. zm.), natomiast szczegółowe zasady uzyskiwania opisywanego dokumentu zawarto w rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 3 czerwca 2013 r. w sprawie świadectw kwalifikacji (Dz. U. poz. 664).
O świadectwa kwalifikacji mogą się ubiegać także osoby małoletnie. Udział takiej osoby w szkoleniu do UAVO może nastąpić po uzyskaniu zgody od rodziców lub opiekunów, a jej późniejsze loty muszą się odbywać pod nadzorem osoby dorosłej.
Główne informacje na temat samego świadectwa
- UAVO jest wydawany bezterminowo
- świadectwo określa zakres wykonywanych lotów: VLOS (wspomniane wcześniej) i BVLOS czyli bez widoczności, poza zasięgiem wzroku operatora
- świadectwo określa zakres użytkowania poszczególnych statków powietrznych podzielonych na kategorie ze względu na rodzaj oraz wagę drona: samolot (S), śmigłowiec (H), wielowirnikowiec (MR), sterowiec (AS), inny statek (O); kategorie wagowe to: do 2 kg, 2 - 7 kg, 7 - 25kg, 25 - 50kg, powyżej 50kg
- rodzaj drona oraz jego waga są wpisywane do świadectwa UAVO na podstawie informacji zapisanych w protokole egzaminacyjnym
- uzyskanie kategorii wagowej wyższego rzędu będzie skutkowało jednoczesnym uzyskaniem kategorii niższych
Świadectwo kwalifikacji dla instruktorów latania dronami
W ramach świadectwa kwalifikacji UAVO można również uzyskać uprawnienie instruktora INS, które upoważnia do prowadzenia szkolenia lotniczego w celu uzyskania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) na loty VLOS/BVLOS.
Egzamin UAVO - informacje podstawowe
Wiedza teoretyczna i umiejętności pilotażu drona weryfikowane są egzaminem teoretycznym i praktycznym, którego zdanie jest wymagane do uzyskania świadectwa UAVO. Poniżej kilka podstawowych informacji dotyczących egzaminu:
- egzamin na charakter państwowy
- zdawany jest przed egzaminatorem z Lotniczej Komisji Egzaminacyjnej
- część praktyczna egzaminu jest zdawana z użyciem statku powietrznego osoby zdającej
- egzamin praktyczny sprawdza nie tylko umiejętności pilotażu, ale również wiedzę na temat samego sprzętu, jego możliwości oraz przygotowania drona go do lotu
- termin, miejsce i zakres egzaminu praktycznego jest dostosowywane indywidualnie do zdającego, w zależności od rodzaju drona